თანამედროვე ფრანგულ ისტორიოგრაფიაში არსებობს „მეხსიერების ადგილების“ კონცეპტი, რომლითაც აღინიშნება, ამა თუ იმ წარსული მოვლენის აქტუალური - „ცოცხალი“ ხსოვნა.  ამგვარ ცოცხალ მეხსიერებას განასხვავებენ ისტორიულ არქივში შემონახული ამა თუ იმ ფაქტისაგან, რომელიც, თავისთავად, „მკვდარია“, ხოლო მისი „აღდგენა“ ისტორიკოსის მუშაობას მოითხოვს. „ცოცხალ“ მეხსიერებას „მკვდარი“ ისტორია უპირისპირდება.  კერძოდ, „მარსელიოზა“ - ესაა რევოლუციის ცოცხალი ხსოვნა, ხოლო ჰასტინგის ბრძოლა - ისტორიული ფაქტი, რომელიც ასახულია დოკუმენტებში.

ანალოგიურად, 26 მაისი - ესაა ისტორიული ფაქტი, რომლიც „ეროვნულმა მოძრაობამ“ გამოიხმო ისტორიული არქივიდან, ხოლო, 1989 წლის 9 აპრილის ღამე - დღემდე ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია.

თუმცა, იგივე 26 მაისი პირველი ემიგრაციისათვის სწორედ ცოცხალი მეხსიერების ნაწილი იყო. ცნობილია, რომ მაგალითისათვის, მიხაკო წერეთელი, ზურაბ ავალიშვილი და გრიგოლ რობაქიძე, სანამ ცოცხლები იყვნენ, 26 მაისს ერთად აღნიშნავდნენ.

ცოცხალი მეხსიერება ზეპირად გადაიცემა. შეიძლება ისეც მოხდეს, რომ არცერთი მონაწილე, ამა თუ იმ მოვლენისა, ცოცხალი აღარ იყოს, მაგრამ ის მაინც რჩებოდეს აქტუალური მეხსიერების ნაწილად. მაგალითდ, 37 წლის მოვლენების უშუალო მონაწილეთაგან თითქმის აღარავინ დარჩა, მაგრამ, შთამომავლებისათვის ის ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია, რადგანაც მის შესახებ უშუალო მონაწილეები მოგვითხროდნენ.

ესა თუ ის პიროვნება, თუ მოვლენა შეიძლება საუკუნეთა განმავლობაში დარჩეს ცოცხალი მეხსიერების ნაწილად, ხოლო გუშინდელი ფაქტი - ძალიან სწრაფად აღამოჩნდეს ისტორიის არქივში. კერძოდ, თელავსა და კახეთში მეფე ერეკლე ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია - თელავში ადამიანს ის განცდაც კი გეუფლება, რომ პატარა კახი, სადღაც წავიდა და მალე მობრუნდება, - ხოლო, მაგალითისათვის, XX საუკუნის 60/80-იანი წლების დისიდენტური მოძრაობა დღეს უკვე „მკვდარ“ ისტორიულ არქივში შემონახული ფაქტია, რომელიც მომავალ ისტორიკოსებს ელის.

და ბოლოს, არსებობს ისტორიული ფაქტები და ისტორიის დიადი ფაქტი, რომლებსაც დრო და ისტორია ვერაფერს უშვება და ისინი მუდამ რჩებიან ცოცხალი მეხსიერებისა და, ასე განსაჯეთ, ჩვენი ცხოვრების ძირეულ ფაქტებად. როდესაც ზიარების დროს მღვდელი წარმოთქვამს ჩვენი უფლის სიტყვებს - „ამას იქმოდეთ მოსახსენებლად ჩემდა“ - ეს არა მხოლოდ ცოცხალი მეხსიერების, არამედ, ჩვენი მარადიული ცხოვრების საფუძველია. ამიტომაც, ქრისტეს ეკლესია, ყველაფერთად ერთად - ესაა, როგორც მერაბ მამარდაშვილი ამბობდა, - „მეხსიერების დიადი მანქანა“.

მსოფლიო ისტორიაში ტურბულენტური პერიოდები მეტ-ნაკლებად ყოველთვის იყო, შედარებით მშვიდობიანი და სტაბილური პერიოდი მსოფლიო ისტორიაში ძალიან იშვიათობა იყო, შეიძლება ჩაითვალოს რომ ეს პერიოდი იყო რომის პერიოდი ძვ.წ I საუკუნიდან, ა.ხ წ II საუკუნემდე (მარკუს ავრელიუსამდე), მეორე პერიოდი- 1871-1914 წლებში (ხანგრძლივი ევროპული მშვიდობა) და მესამე პერიოდი იყო ცივი ომის ეპოქა.

შესაბამისად, კაცობრიობის ბოლო 4000 წლიანი ისტორია რომ ავიღოთ, დაახლოებით 300-400 წელი იქნება სტაბილური, მეტ-ნაკლები მშვიდობის პერიოდი. ეს ჩვენთვის, იმ თაობისთვის, რომლებიც შევეჩვიეთ გლობალურ მშვიდობიანობის ეპოქაში ცხოვრებას და არ ვიმჩნევდით მნიშვნელოვან კატაკლიზმებს, არის ძალიან არაკომფორტული გასააზრებელი და ამიტომ, თვითმოტყუების რეჟიმში ვართ,  საკუთარ თავს ვაჯერებთ, რომ ეს კრიზისი გადაივლის და ყველაფერი ძველებურად გაგრძელდება.  

ამ დებულების მთავარი პრობლემა ისაა, რომ ისტორიას არ აქვს უკან დაბრუნების რეჟიმი. კი, ის რაღაც ფორმებს, რაღაც მოვლენებს მეტ-ნაკლები მსგავსებით იმეორებს, მაგრამ მას არ შეუძლია წარსულისკენ სვლა.

ჩვენ შევდივართ ახალ ეპოქაში, რომელსაც შეიძლება ვუწოდოთ ახალი „ბნელი ეპოქა“. ალბათ, ბევრ თქვენგანს მოეჩვენება რომ „ბნელი ეპოქა“ ხმამაღალი განაცხადია, მაგრამ მოდით მსოფლიო ისტორიაში ვნახოთ რას უწოდებდნენ ბნელ ეპოქას.

პირველი ასეთი პერიოდი იყო ე.წ ბრინჯაოას ხანის კრიზისი. ამ კრიზისამდე არსებობდა უძველესი ცივილიზაციები, რომლებსაც ჰქონდათ ჰქონდათ მაღალი კულტურა, მაღალი სამომხმარებლო დონე,  სადაც სურსათი და სამომხმარებლო პროდუქცია დეფიციტური არ იყო. ამ დროს რაღაც დიდი კატაკლიზმი იწყება და ცივილიზაციები ქრებიან, ხალხები იწყებენ მიგრაციას, ცხოვრების დონე საგრძნობლად ეცემა, კულტურა ვარდება, დამწერლობა ქრება, საზოგადოების მილიტარიზაცია იწყება და ა.შ. ზუსტად იგივე მოხდა ძველ საბერძნეთში კრეტა-მიკენის კულტურის დაცემის შემდეგ, იქაც იწყება ბნელი ეპოქა და მესამე ბნელი ეპოქა იწყება რომის იმპერიის დაცემიდან, კარლოს დიდამდე.

დღეს მსოფლიო იშლება მაკრო-ზონებად, სამომხარებლო ბაზარმა უკვე კორონა პანდემიის დროს იგრძნო თავის თავზე პირველი დარტყმები, ეხლა კი, როდესაც რუსეთ-უკრაინის ომი მიმდინარეობს და პროდუქტების დეფიციტია, ენერგორესურსების ფასი იზრდება, სამომხმარებლო საზოგადოება მაქსიმალურ დისკონფორტს გრძნობს.

მე, წინა პუბლიკაციებში არაერთხელ მისაუბრია არსებულ კრიზისზე და მის საერთაშორისო ასპექტებზე. ეხლა კი მინდა ერთ-ორი სიტყვა ვთქვა როგორი საზოგადოება შეიძლება ჩამოყალიბდეს ახალ „ბნელ ეპოქაში“, ამის ნიშნებს უკვე ვხედავთ დღეს:

1. ჩინური მოდელი - ჩინეთში უკვე დაიწყო ე.წ რეიტიგნგების სისტემის შექმნა, რაც ნიშნავს იმას, რომ მოქალაქეებს, რომლებსაც ექნებათ დაბალი რეიტინგი, მათ სოციალურ სიკეთეებზე აღარ მიუწვდებათ ხელი, ვერ იშოვიან სამსახურს და რეალურად გაწირული იქნებიან. ეს სისტემა აძლევს მართველ კლასს საზოგადოებაზე კონტროლის საკმაოდ მძლავრი მექანიზმი. ამას ემატება მკაცრი ვერტიკალური პოლიტიკური სისტემა, რომელსაც კრიზისების დროს შეუძლია საზოგადოების ეფექტური მართვა. უნდა ითქვას რომ ჩინური მოდელი, ჩინეთის მიღმა ვერ იმუშავებს, რადგან ცივილიზაციური ფაქტორებს გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება

2. არქაო-მოდერნიზმი - აფრიკული სცენარი. აზროვნების ტოტალური არქაიზაცია, იმ დროს, როდესაც გარედან იკვებება სხვადასხვა მაღალი ტექნოლოგიებით. აფრიკის კონტინენტი მოსახლეობას ორ არჩევანს აძლევს: 1) ტოტალურ გასამხედროებულ ტრაიბალიზმში დარჩნენ, თავისი არქაული აზროვნებით და მოდერნიზმის იმ ფორმებზეც თქვან უარი, რა ფორმებიც კოლონიალურმა სისტემამ შემოიტანა; 2) მიგრაციის ახალი ტალღების გაძლება ჩრდილოეთისკენ (ევროპისკენ)

3. ისლამური სამყარო - აისისის მაგალთმა გვაჩვენა, რომ კრიზისის შემთხვევაში რეგიონში ყველაზე მნიშვნელოვანი პოლიტიკური და იდეოლოგიური ძალა არის ისეთი ისლამური იდეოლოგია, რომელიც ორი მიმართულებით ვითარდება: 1) მეგა-მილიტარიზაციისკენ და 2) საზოგადოების ტოტალურ კონტროლისკენ. ეს არის ახალი ისლამური ტოტალიტარიზმები, რომელიც უზრუნველყოფს საზოგადოებია მაღალ მობილიზებას და მის კონტროლს ახალ „ბნელ ეპოქაში“

4. ფაშიზმის აღზევება - რუსმა მარქსისტმა ბორის კაგარლიცკიმ რუსულ-უკრაინულ ომს, რუსულ იმპერიალიზმს, აღმოსავლეთ ევროპელების ანტირუსულ დისკურს და მათ მინი-იმპერიალისტურ ამბიციებს, ზოგადად რუსოფობიურ განწყობებს დასავლეთში უწოდა- „ფაშისტების შორის გარჩევები“. ლიბერალური საზოგადოება, რომელიც რეალურად სამომხმარებლო საზოგადოებაზეა დაშენებული, პროდუქტების დეფიციტურ ეპოქაში ვეღარ იარსებებს. რადგან მემარცხენეობა დასავლეთში წელშია გადატეხილი, ყველაზე ეფექტური საშუალება ამ კრიზისის მართვის დროს იქნება ფაშისტური და ნახევრად ფაშისტური რეჟიმების შექმნა, რომელიც მოახერხებს საზოგადოების მობილიზაციას და მართვას. ჩვენ უკვე თავად ევროპაში ვხედავთ ფაშისტურ ტენდენციებს. სხვადასხვა ნაციონალისტები უკვე ხმამაღლა ალაპარაკდნენ მათი „იმპერიების“ აღდგენაზე, მათი ერის გამორჩეულობაზე და ა.შ. არსებიული ეპოქა ფაშისტურ ძალებს არა მარტო რეაბილიტაციის, არამედ კვლავ სათავეში მოსვლის საშუალებას აძლევს (განსაკუთრებით კი ეს ევროპას ემუქრება)

5. კეთილდღეობის ზონების შენარჩუნება და იზოლაციონიზმის პოლიტიკები - გლობალურ კრიზისის დროს, ზოგიერთი ძველი განვითარებული სახელმწიფო შეინარჩუნებს კეთილდღეობის გარკვეულ სტანდარტებს. ესეთი სახელმწიფოები როგორც წესი, დიდი სახელმწიფო იქნება ევრაზიის კონტინენტის მიღმა, როგორიცაა აშშ-ი, კანადა, ავსტრალია. იზოლაციონიზმის პოლიტიკის გამკაცრება და მისი კარჩაკეტილობა იქნება ერთ-ერთი განმაპირობებელი კეთილდღეობის შენარჩუნების.

ეს ყველა რეჟიმი იარსებებს, გარკვეულ გეოპოლიტიკურ ქაოსში, სადაც დაპირისირებული მხარეების რაოდენობა საკმაოდ დიდია და სადაც აქტიურად მიმდინარეობს ლოკალური კონფლიქტები. ამ კრიზისებს ის საზოგადოება უპასუხებს ადეკვატურად, რომელიც შეძლებს მაღალი მობილიზაციის და დისციპლინის მექანიზმების გამოვლენას, ეს კი თავისი არსით ეწინააღმდეგება ლიბერალურ ცხოვრების წესს.  

რუსეთის განქიქება დღეს ყველაზე უფრო პროზაული, საშური და აუცილებელი საქმეა. ცხადია, ჩვენთვის, ქართველებისთვის  რუსეთი - ესაა ოკუპანტი, აგრესორი და სრულიად რეგრესული, ჩამორჩენილი ძალა. 

ის შეურაცხყოფდა ყველაფერს, ის მოწინააღმდეგეებს ბიომასას უწოდებდა, ის გვიფსამდა ღვინოსა და ბორჯომში, ის აგინებდა ქალს უშვერი სიტყვებით პირდაპირ ეთერში; მისთვის ოლიმპიური ჩემპიონი და ჭადრაკის ლეგენდა მხოლოდ იმიტომ ხდებოდა სალანძღავი, რომ ისინი უბრალოდ, „ნაცები“ არ არიან. ცხადია, საუბარია „მედია-მენეჯერ“ ნიკა გვარამიაზე - ფეიქ-კანტორის, „მთავარი არხის“ აწ უკვე ყოფილ დირექტორზე.

ნიკა გვარამია, ერთი შეხედვით, მარტივი და ბევრისთვის მომაბეზრებელი არსებაა. თუმცა, სინამდვილეში, იგი, როგორც კულტურულ-ეგზისტენციალური ფენომენი მეტად სიმპტომურია. ის წარმოადგენს დღევანდელი ეპოქის გაბატონებული ტრენდის - ლიბერალური-პოსტ-მოდერნიზმის განსხეულებას. მისი ფრაზა, რომ 21-ე საუკუნეს ფაქტები კი არა აღქმები წარმართავს, სწორედ პოსტ-მოდერნულობის (თუ დავაზუსტებთ, პოსტ-მოდერნის ვულგარული ნაირგვარობის) მამოძრავებელი პრინციპია. რა მნიშვნელობა აქვს იმას, რაც მოხდა? მთავარია ის, თუ როგორ ვაჩვენებთ ხალხს. მთავარია, ჭიქას ყურს საიდან მოვაბამთ! თუმცა, არა. ჭიქისთვის ყურის მობმა - ეს უფრო ინტერპრეტაციის ხელოვნებაა, უფრო საკუთარი პოზიციის მართებულობის ფართო მასებისთვის წარდგინების ხელოვნებაა. გვარამიას პოსტ-მოდერნიზმი კი არის ბანალურ „ფეიქებსა“ და ისტერიულობაზე აგებული, - უკიდურესად ვულგარული თვით პოსტ-მოდერნულობის სტანდარტების მხრივაც კი.

გვარამია არის პოსტ-მოდერნულობის იმ ხაზის გამგრძელებელი, რომელიც ებრძვის ყოველივე ტრადიციულსა და შინაარსიანს, - ცივილიზაციის იმ მონაპოვრებს, რომლებიც ადამიანს ადამიანობას უნარჩუნებს და ადამიანს ბიომასად (!) გადაქცევისაგან იცავს. რელიგიის ლანძღვა, ტრადიციაზე გავეშებული შეტევა, დამსახურებული ადამიანების პოლიტიკური ნიშნით ძაგება და დამუნათება - ეს პოსტ-მოდერნული შინაარსია. ხოლო გვარამიასეული ლამის მანიაკალური პერფორმანსები, უკიდურესი პანიკიორობა, ტირილი პირდაპირ ეთერში, ფქვილის სახეში შეყრა, გაუთავებელი ლანძღვა-გინება - ეს ვულგარული, აგრესიული პროვინციალიზმის მიერ მინიჭებული ფორმაა. მიზანი კი შურისძიებაა ცივილიზაციასა და კულტურაზე.

რა არის შურისძიება? მოდით ჩავიდინოთ მკრეხელობა და პრიმიტიული მედია-მენეჯერის ანალიზიდან ონტოლოგიის სფეროში გადავინაცვლოთ. ადამიანის არსებობა, მისი ყოველი წამი, ნაკლოვანებით არის ნაკურთხი. ჩვენი არსებობა ფუნდამენტურად ნაკლოვანია. ჩვენ ყოველთვის, მეტ-ნაკლები სიმძაფრით, განვიცდით ამ ნაკლოვანებას - უბრალოდ, ზოგიერთი ადამიანი ამ ნაკლოვანებას სრულფასოვნად იაზრებს და მას პროფესიული სრულყოფისა და ეთიკური ცხოვრების წინაპირობად გაიხდის, ზოგი კი ... ხდება გვარამია, ანთხევს გესლს, შურს, ბოღმას და ნაკლოვანებასთან გამკლავებას ტყუილებითა და სხვების დამცრობით ლამობს. ასეთები ნაკლოვანების პრინციპს გარემოზე შურისძიების წყაროდ აქცევენ.

არ უნდა ვიფიქროთ, რომ გვარამია ცალკე აღებული შემთხვევაა - არა, ის ეპოქის სიმპტომია, მისი გარდაუვალი ეგზემპლიარია - იმ ეპოქის, რომლის მედია-აქტორები ეკრანებიდან  სიყალბესა და ღვარძლს აფრქვევენ. სწორედ ასეთებზე თქვა თავის დროზე ნიცშემ: „ისინი ანთხევენ ნაღველს და ამას უწოდებენ გაზეთს“. მაშინ, მეცხრამეტე საუკუნეში, ნიცშემ იმ ეპოქის ნიშნები ამოიცნო, რაც ჩვენ, ციფრული-საინფორმაციო კულტურის შვილებს საერთოდ აღარ გვაკვირვებს - მედია-მენეჯერები, სიცრუის გენერირება, პიარის დიქტატურა, რეალობის გაუქმება და ვირტუალურის გაბატონება.
დავუბრუნდეთ გვარამიას. ის, როგორც ვთქვით, ამავე დროს, არა ლიბერალური მოვლენა. მისი ესთეტიკა, მისი სოლიდარობა ლგბთ თემისადმი, მის მიერ განსხვავებული აზრისთვის „რუსეთუმეობის“ ისტერიული წოდება - ეს ყველაფერი გვარამიას იმ გლობალური ტრენდის ნაწილად აქცევს, რაც მთელს პლანეტაზეა გამეფებული. არგუმენტირებული დისკურსის ნაცვლად სხვათა აზრის დამუნათება, „მოღალატის“ და „აგენტის“ დაუფიქრებლად წოდება, პიარ-ტექნოლოგიის ლიბერალური დიქტატი, ნეო-ტრაიბალიზმი, რომლის მიხედვითაც, ვინც ჩვენს ტომშია კარგია, ვინც არა - ცუდი. აი, ეს ის ლიბერალური ტრენდია, რაც გამეფებულია, ხოლო ნიკა გვარამია მისი ერთი თვალსაჩინო ეგზემპლიარია! ამ თვალსაჩინოებას კი, ცხადია, მენტალური პროვინციალიზმი განაპირობებს, - ანუ ჩვენს თანამოქალაქეთა ნაწილში გამეფებული მიდრეკილება, რომ ხარბად დაეწაფონ „ცენტრში“ გამეფებულ ტენდენციებს, ხოლო ცოცხლად ყოფნით გამოწვეული გარდაუვალი ნაკლოვანების განცდა (ეგზისტენციური უფსკრული) მზა იდეოლოგიური ფორმულებით შეავსონ. ამით ისინი თავს მიანებებენ დემონს, რომელიც ადამიანს ბიომასად აქცევს, აუქმებს რა პიროვნულობისა და სინდისის რეგისტრებს. 
 

მსოფლიო ისტორია საკმაოდ დინამიურია და ძალთა ბალანსი ხშირად იცვლება. ისტორიას ახსოვს ვესტფალიის სისტემა, სადაც ჩამოყალიბდა ევროპულ სახელმწიფოებს შორის ძალთა ბალანსის პრინციპი, ერი-სახელმწიფოს პრიმატი, სახელმწიფოებს შორის თანასწორობის სამართალი და ა.შ. ამ სისტემამ იარსება ნაპოლეონის დამარცხებამდე, რომლის შემდეგაც ჩამოყალიბდა ახალი ვენის საერთაშორისო სისტემა. ვენის სისტემამ დიდ კოალიცებს დაუდო საფუძველი, რომლის შედეგადაც ყალიბდებოდა ახალ-ახალი კავშირები (ანტანტის და სამთა კავშირი) რომლის ძალთა ბალანსზე ყალიბდებოდა საერთაშორისო ურთიერთობები.

 პირველ მსოფლიო ომის შემდეგ ჩამოყალიბდა ახალი ვერსალ-ვაშინგტონის სისტემა, ამ სისტემამ იარსება მეორე მსოფლიო ომამდე, მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ჩამოყალიბდა უკვე იალტა-პოსტდამის სისტემა, რამაც რეალიურად ორ ზე-სახელმწიფოს აშშ-ის და სსრკ-ს შორის გაყო მსოფლიო გავლენები. 1991 წელს სსრკ-ს დაშლის შემდეგ კი კვლავ ახალი სისტემა ყალიბდება, რომელიც აშშ-ის ჰეგემონიაზე დგას. ეს სისტემა დღეს ჩვენ თვალწინ ინგრევა. თქვენ თუ დააკვირდებით ამ საერთაშორისო სისტემებს, ნახავთ რომ მთავარი მოქედი პოლიტიკური სუბიექტები ევროპული (დასავლური) ცივილიზაციის სახელმწიფოები იყვნენ, რომლებთაც საერთო ცივილიზაციური, პოლიტიკური ღირებულებები ჰქონდათ მეტ-ნაკლები განსხვავებებით. დანარჩენი კონტინენტები ამ სისტემას ერგებოდნენ. დღეს კი სიტუაცია შეცვლილია, დღეს გაჩნდნენ ძლიერი არადასავლური სახელმწიფოები, ძლიერი ეკონომიკებით, მაღალი ტექნოლოგიებით და საკუთარი ცივილიზაციური იდენტობით.

რუსეთ-უკრაინის ომი პირველი არა, მაგრამ ყველაზე მნიშვნელოვანი ბზარი იყო არსებული საერთაშორისო სისტემის ნგრევის პროცესში. ჩვენ ვხედავთ, რომ რუსეთის წინააღმდეგ სანქციებს ევროპელები კი შეუერთდნენ, მაგრამ აზიის, სამხრეთ ამერიკის და აფრიკის სახელმწიფოები არ შეურთდნენ. ჩვენ ვხედავ ამ სიტუაციაში, რომ ყველა დიდი სახელმწიფო ექსკლუზიურად საკუთარ ინტერესებიდან მოქმედებს და ყველა არ ემორჩილება აშშ-ის მითითებებს.
იწყება ის, რაც თავის დროზე იმანუელ ვალერშტაინმა იწინასწარმეტყველა, ლიბერალური ჰეგემონიამ კაცობრიობა მიიყვანა სხვდასხვა ზონების შექმნამდე. მრავალპოლუსიანი სისტემა ჩვენ თვალწინ ყალიბდება.

ახალი სამყაროს როგორი სურათი იხატება დღეს?

1. ჩვენ ვხედავთ გლობალურ ვაჭრობის ცვლილებებს, რაც გამოიწვევს ძველი გლობალიზაციის პერეფორმატირებას. რუსეთისადმი ეკონომიკური სანქციების დაწესებით, აღმოჩნდა რომ რუსეთს აქვს ის ბუნებრივი რესურსები, რომელიც ესე ჭირდება განვითარებულ დასავლეთს. კონკრეტულად რუსეთს აქვს ენერგორესურსები, მას აქვს ურანის მარაგი, ხე-ტყის მარაგი, რკინის და ძვირფასი ლითონის მარაგი და რაც მთავარია რუსეთს აქვს სასოფლო სამეურნეო მარაგი. მას შემდეგ რაც რუსეთმა და ინდოეთმა მიიღეს გადაწყვეტილება, რომ ხორბალს, სიმინდს არ გაიტანენ ექსპორტზე, ევროკავშირში დაიწყეს საუბარი მოსალოდნელ შიმშილზე. ამ პოლიტიკის შედეგად, ქვეყნები იძულებულები იქნებიან მიმართონ ავტარქიულ ეკონომიკას, რაც გამოიწვევს ძველი გლობალური ვაჭრობის სისტემის მოშლას.
2. რუსეთზე სანქციების დაწესებით, ევროკავშირის ქვეყნებში (გერმანიაში და ა.შ) სახელმწიფომ მოქალაქეეებს მოუწოდა ეკონომიურად მოეხმარად გაზი, უფრო თბილად ჩაეცვათ და ა.შ.  პროდუქციის დეფიციტი, ყველაზე მეტად ურტყავს თანამედროვე კონსუმერულ საზოგადოებას, რომელიც შეეჩვია მოხმარების მაღალ დონეს. როგორც ევროპაში, ისე რუსეთში საზოგადოების ყველაზე კონსუმერული ნაწილი ამ მოვლენებს ყველაზე მძიმედ გადაიტანს. ჩვენ უკვე დღეს ვხედავთ კონსუმერული საზოგადოების მიგრაციებს, როგორც რუსეთიდან, ისე დასავლეთიდანაც. სახელმწიფოები იძულებულები იქნებიან სხვა ტიპის საზოგადოება შექმნან და დაეყრდნონ მათ.
3. საინფორმაციო სივრცეში უკვე დღეს ვხედავთ გლობალიზაციის პირველ ბზარებს. ჩინეთი საკუთარ ინტერნეტს ქმნის, რუსეთმა დაანონსა საკუთარი ინტერნეტის შექმნა. ჩვენ ვხედავთ რომ რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყებისას, რუსული არხები, სოციალური მედია დაიბლოკა. ეს პროცესი ბიძგს მისცემს ჩაკეტილი საინფორმაციო სისტემების შექმნას. გლობალურ საინფორმაციო სივრციდან ჩვენ გადავდივართ, რეგიონალურ და ცივილიზაციურ საინფორმაციო სივრცის შექმნამდე. ეს კი პირველი და მთავარი ნიშანია, რომ მსოფლიოში ჩამოყალიბდება სხვადასხვა ტიპის აზროვნება, სხვადასხვა ტიპის წარმოდგენები და ის უნივერსალური პრინციპები, რასაც ამდენი ხანი ვიყავით შეჩვეული, იქნება ეს „ადამიანის უფლებები“, წარმოდგენა ჰუმანიზმზე, წარმოდგენა სიკეთეზე და ბოროტებაზე აღარ იარსებებს, მას შეცვლის ცივილიზაციური წარმოდგენები
4. ლიბერალიზმი რომელიც ამ გლობალიზაციის სისტემაზე და სამომხარებლო საზოგადოებაზე დგას, დეფიციტურ ეკონომიკის და ფრაგმენტირებულ სამყაროს პირობებში ვეღარ იქნება წამყვანი პოლიტიკური იდეოლოგია. ისეთი სახელმწიფოები, რომლებსაც უნარი ექნებათ მოახდინონ საზოგადოების ხანგრძლივი მობილიზაცია, ის სახელმწიფოები აღმოჩნდებიან ყველაზე ეფექტურები. შესაბამისად უნდა ველოდოთ საზოგადოებაზე კონტროლის მექანიზმების გაზრდას, იმ თავისუფლებების შეზღუდვას რაც აქამდე ნორმად ითვლებოდა.

ყველა ეს ცვლილება რადიკალურად ცვლის სამყაროს და კაცობრიობას. ჩვენ შევდივართ ეპოქაში, რომელიც წააგავს XV-XVI საუკუნეებს, როდესაც ჩნდებოდნენ ახალ-ახალი ძლიერი პოლიტიკური სუბიექტები და მათ შორის გაუთავებელი დაპირისპირებები იყო. შესბაამისად ერთი რამ ცხადი: მშვიდობიანი ეპოქა მთავრდება, გეშინოდეთ ახალი დროების!
 

რის წინააღმდეგ აღარ არიან დღეს ინტელექტუალები? 

დღევანდელ სამყაროში მრავალი გავლენის ჯგუფი არსებობს - იქნება ეს ფინანსური კაპიტალი, მწარმოებლური კაპიტალი თუ, ერი-სახელმწიფო. ინტერეს ჯგუფთა ზრდისა და გამრავალფეროვნების ფონზე, არაა გასაკვირი, რომ განსაკუთრებული სიმწვავით დგება იდეოლოგიის საკითხი. ყველა ჯგუფი ცდილობს საკუთარი ფართო თუ ვიწრო ინტერესის გატარებას. 

თითქმის 20 წლის წინ, 2005 წლის 8 ნოემბერს, გვიან საღამოს დამირეკა ჩემმა, აწგარდაცვლილმა ახლო მეგობარმა, ნანა ზარდიაშვილმა, რომელიც იმხანად, მაშინდელი „პირველი არხის“ გენერალური პროდიუსერი იყო და ასეთი რამ მითხრა: - ახლა, მთავრობიდან დაურეკეს ტელევიზიის დირექტორს და უთხრეს, - ხვალ არ აჩვენოთ „ჯარისკაცის მამა“, რადგან ფილმმა,  შეიძლება, საბჭოთა კავშირისადმი ნოსტალგია  გამოიწვიოსო.

თანამედროვე მასობრივ კულტურაში ზომბების ფენომენი, ყველაზე მუშა მითოლოოგიის ნიმუშია. 2000-იანი წლებიდან დღემდე, არაერთი სამეცნიერო და მხატვრულ-პოპულარული ნაშრომი გამოიცა ზომბების შესახებ, რომ არაფერი ვთქვათ ფილმებსა და სერიალებზე. 

ყოველი ეპოქა გარკვეული წამყვანი პარადიგმითაა წარმართული. რაც მნიშვნელოვანია, ეს პარადიგმა ვრცელდება არა რომელიმე განცალკევებულ სფეროში, არამედ მოიცავს კულტურისა თუ სოციალური ცხოვრების მრავალ სფეროს - იქნება ეს მეცნიერება, ხელოვნება თუ ყოფითი ურთიერთობები. მაგალითად, მეცხრამეტე საუკუნეში, ემილ ზოლას ნატურალიზმი ლიტერატურაში, პარადიგმატულად ენათესავებოდა საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა არნახულ აღმასვლას, ხოლო მეოცე საუკუნის ეთიკური რელატივიზმი - აინშტაინის რელატიურობის თეორიას. 
 

მსოფლიოში, და მათ შორის, საქართველოშიც, საზოგადოების მხრიდან იკვეთება მკვეთრი დაინტერესება და მოთხოვნა საზოგადოებრივ-პოლიტიკური ინფორმაციის მოხმარების მიმართ. ცხადია, რომ ამ მზარდი ტენდენციის ერთგვარ ტრიგერად იქცა რუსეთის სამხედრო ინტერვენცია უკრაინაში. 

ომის დაწყება ადამიანებში ერთგვარ სასოწარკვეთას იწვევს. ეს განწყობა კი მშვიდობის ერთობ ადამიანური სურვილითაა ნაკარნახევი - იმედით, რომ „ომი ახლა მაინც არ მოხდება“. ადამიანს, როგორც გონიერ არსებას, სურს მშვიდობა, და ეს სავსებით გასაგებია. თუმცა, როგორც მეოცე საუკუნემ დაგვიდასტურა, ადამიანის გონივრული ნაწილი მისი სულიერი სამყაროს მხოლოდ მცირე შემადგენელია. ხშირად, ადამიანის სულს არაცნობიერის სიღრმეებიდან დაძრული ომის გენია მოიცავს. ომის გენია, ეს სტიქიური ძალა, შეგვახსენებს იმას, რისი დავიწყებაც გვსურს ჩვენ, ვით მშვიდობის მოსურნე გონიერ არსებებს: ქმნადობა და სიცოცხლის დაუოკებელი ძალა, მუდამ მიისწრაფვის ახლებური ფორმაციებისკენ, ძალთა ახლებური ბალანსებისკენ, რომლებიც მშვიდობით მყარდებიან, რათა მოგვიანებით კვლავ ომით იქნენ დარღვეულნი.