ნებისმიერი ქართველისთვის სიტყვა „გელათი“, ყოველგვარი გადამეტების გარეშე, ერთ-ერთი ყველაზე წმინდა და მნიშვნელოვანია. ჩვენი ვალდებულებაა, გელათის კვლევის, კონსერვაციის, რესტავრაციის და მომავლის განვითარების პროცესი იყოს ნამდვილად უმაღლესი სტანდარტის, – ამის შესახებ ეროვნული მუზეუმის ხელმძღვანელმა, დავით ლორთქიფანიძემ გელათის მონასტრის კედლის მხატვრობისა და მოზაიკის საკონსერვაციო პროგრამების განხორციელებასთან დაკავშირებულ ღონისძიებაზე სიტყვით გამოსვლისას განაცხადა.
მისი თქმით, ქუთაისი ყოველთვის იყო ქვეყნის გული, კულტურული, სამეცნიერო გული და ძალიან სიმბოლურია, რომ დღეს შეხვედრა სწორედ აქ, ახალ ინსტიტუციაში იმართება, რომელსაც აქვს ძალიან დიდი მომავალი.
"კულტურული მემკვიდრეობა რომ დღეს ხვდება უმაღლეს ტექნოლოგიას, სწორედ ის გზავნილია მომავლისკენ, რომელიც არის ერთადერთი სწორი გზა კულტურული მემკვიდრეობის განვითარების. პროცესი, რომელიც ორი წლის წინ დაიწყო, საპატრიარქოს განსაკუთრებული დამოკიდებულების გარეშე ვერ იქნებოდა. საპატრიარქომ აიღო თავის თავზე ის პასუხისმგებლობა, რომ ურთულესი და სხვადასხვა მხრივ დაძაბული თემა წასულიყო სხვა კალაპოტით. მინდა, ყველას სახელით, დიდი მადლობა ვუთხრა მეუფე შიოს და მამა კირიონს. მამა კირიონი ძალიან თავმდაბალი, მოკრძალებული ადამიანია, მის გარეშე ეს პროექტი ვერ განვითარდებოდა. ორიოდე სიტყვით ვიტყვი, როგორ ხდება გადაწყვეტილებების მიღება. დეტალურად არ ვისაუბრებ სამეცნიერო საბჭოს შემადგენლობაზე. პირველ გახსნაზე მეუფე შიოსთან ერთად ვთქვით, რომ ჩვენი ამოცანაა ყველა მიმართულებით ე.წ. „ოცნების გუნდის“ (dream team-ის) შექმნა, საერთაშორისო სამეცნიერო საბჭო, რომელიც წარმოადგენს მსოფლიოს წამყვან დაწესებულებებს, როგორებიცაა მაქსპლანკის ინსტიტუტი, კურტოს ინსტიტუტი, გეტის ინსტიტუტი, არის განსაკუთრებულ ადამიანთა ჯგუფი, უმაღლესი სტანდარტის მეცნიერების და ადამიანების“, – განაცხადა დავით ლორთქიფანიძემ.
მისი თქმით, სამეცნიერო საბჭოს უცხოელი წევრები პროცესში უანგაროდ არიან ჩართულნი.
"მინდა, ერთი პატარა, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანი მაგალითი მოვიყვანო. სამეცნიერო საბჭოს ჩვენი უცხოელი წევრები პროცესში ყოვლად უანგაროდ არიან ჩართულნი. კითხვა იყო დასმული ჩემს კოლეგებთან, რომ უანგაროდ როგორ შეიძლებაო. ამის საუკეთესო მაგალითია ამერიკაში მომუშავე ჩვენი ინგლისელი კოლეგის ისტორია, თავის უკანასკნელ დღეებში როგორ ესტუმრა გელათს, მძიმე ავადმყოფი ადამიანი ჩამოვიდა, იყო გელათში, მიიღო სამდღიან პროცესში მონაწილეობა, შემდგომში კი მოხდა ისე, რომ ის აღარ არის. ნესტინი, რომელიც იყო ძალიან დიდი ფიგურა, განსაკუთრებული ადამიანი, ამ პროცესისადმი დამოკიდებულების სიმბოლო გახდა. მე ვისურვებდი, რომ ჩვენ გვქონდეს ასეთი დამოკიდებულება ამ სფეროს მიმართ, როდესაც უმაღლესი რანგის პროფესიონალიზმი არის დაკავშირებული განსაკუთრებულ ადამიანურ თვისებებთან“, – განაცხადა დავით ლორთქიფანიძემ.
მისი თქმით, გელათის მონასტრის მიმართ განსაკუთრებული დამოკიდებულება აქვთ არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ ქვეყნის გარეთაც.
"რაც შეეხება თვითონ პროცესს, არსებობს ასევე ქართული სამეცნიერო ჯგუფი. ერთად ვმუშაობთ და ვცდილობთ, რომ სწორედ საპატრიარქოსთან ერთად იყოს შერჩევის პროცესი, რომ თვითონ შემსრულებლები, მოდით, ასე ვთქვათ, იყვნენ უმაღლესი სტანდარტის. სტივენ რიკერბი და ლიზა შეკედე – ეს არის რესტავრატორების წყვილი. უმაღლესი სტანდარტის მეცნიერ-რესტავრატორები არიან. შედეგები, რაც მათ ჰქონდათ, მარტო ალბათ ტუტანჰამონისა და ნეფერტიტის აკლდამების ხსენებაა საკმარისია, თუ არ დავიმატებთ ეთიოპიაში კედლის მხატვრობას. მთელ მსოფლიოში არიან მიწვეულნი სამუშაოდ. საქართველოში ვარძიის პროცესშიც მონაწილეობდნენ. ძალიან მაღალი რანგის პედაგოგები არიან და ჩვენი ქართველი ახალგაზრდები ძალიან ბევრს სწავლობენ მათგან. მათ აჩვენეს მოდელი, როგორია კონსერვაციის მეცნიერება. ქართველებს ნიჭის პრობლემა არ გვაქვს და ხელით კეთების, მაგრამ ის, რომ ეს იყოს სისტემური და მანამდე ხდებოდეს ძალიან დეტალური კვლევა, ამის ტრადიციები უფრო ნაკლებად გვქონდა. დღეს სწორედ ამ ეტაპზე გადავდივართ, რომ არცერთი ნაბიჯი არ უნდა გადაიდგას დეტალური კვლევის გარეშე, რომელი მასალით შეიძლება მისი კონსერვაცია. კომიტეტის ხელმძღვანელობამ გადაწყვიტა, რომ დღეს ჩვენ წარმოგიდგენთ ორ მიმართულებას, რომელიც ყველასთვის ალბათ მტკივნეულია, ყველა დაინტერესებულია, ეს გახლავთ – რა ხდება ტაძრის შიგნით, რა ხდება კედლის მხატვრობის კუთხით, რა ხდება მოზაიკის კუთხით“, – განაცხადა დავით ლორთქიფანიძემ.
0
0
