აზერბაიჯანის თავდასხმებმა სომხეთის წინააღმდეგ ბოლო წლების განმავლობაში მიგვიყვანა აშკარა დასკვნამდე, რომ სომხეთის გარე უსაფრთხოების სისტემები არაეფექტურია ეროვნული ინტერესებისა და უსაფრთხოების თვალსაზრისით, - ამის შესახებ სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა.

„ბოლო წლებში აზერბაიჯანის მიერ სომხეთის რესპუბლიკის წინააღმდეგ განხორციელებულ თავდასხმებს მივყავართ აშკარა დასკვნამდე, რომ გარე უსაფრთხოების სისტემები, რომელშიც ჩვენ ვართ ჩართული, არ არის ეფექტური სომხეთის რესპუბლიკის სახელმწიფო ინტერესებისა და უსაფრთხოებისთვის. ეს დაფიქსირდა როგორც 44-დღიანი ომის დროს, ასევე 2021 წლის მაისის და ნოემბრის მოვლენების დროს, ასევე 2022 წლის სექტემბერში და ეს სია გრძელდება.

2020 წლის 9 ნოემბრის სამმხრივი დეკლარაციის მიუხედავად, მთიანი ყარაბაღის სომხები კვლავ ეთნიკური წმენდის საფრთხის წინაშე დგანან.ბოლო დღეებში ჰუმანიტარული ტვირთი შემოვიდა მთიან ყარაბაღში, მაგრამ ეს არ ცვლის ვითარებას. და თუ არ შეიქმნება რეალური პირობები მთიანი ყარაბაღელი სომხებისთვის საკუთარ სახლებში საცხოვრებლად და ეთნიკური წმენდისგან დაცვის ეფექტური მექანიზმები, შანსი იმისა, რომ მთიანი ყარაბაღელი სომხები თავიანთი სიცოცხლისა და იდენტობის გადარჩენის ერთადერთ გზად დაინახონ სამშობლოს დატოვება მნიშვნელოვნად გაიზარდა.

მოვლენების ასეთ განვითარებაზე პასუხისმგებლობა მთლიანად დაეკისრება აზერბაიჯანს, რომელმაც მიიღო ეთნიკური წმენდის გადაწყვეტილება. რა თქმა უნდა, სომხეთის მთავრობა საერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად მუშაობს მთიანი ყარაბაღის სომხების უფლებებისა და უსაფრთხოების უზრუნველყოფის საერთაშორისო მექანიზმების ფორმირებაზე. მაგრამ თუ ეს ძალისხმევა კონკრეტულ შედეგს არ მოიტანს, მთავრობა მთიანი ყარაბაღის ჩვენს დებსა და ძმებს სომხეთის რესპუბლიკაში მიიღებს.

ამასთან, ამით ზემოთ ნახსენები საკითხები არათუ არ მოგვარდება, არამედ გამწვავდება.სომხეთის რესპუბლიკას არასოდეს მიუტოვებია მოკავშირის ვალდებულებები და არასოდეს უღალატია თავისი მოკავშირეებისთვის.

ჩვენ არასოდეს დავთანხმდით ფორმულირებებს, რომლებიც ეჭვქვეშ აყენებს სომხეთის დამოუკიდებლობას. თუმცა, შემაშფოთებელია, რომ იმის ნაცვლად, რომ გაითვალისწინონ ჩვენი სურვილი დამოუკიდებელი, სუვერენული, თავისუფალი და დემოკრატიული სახელმწიფოს შექმნის შესახებ, ჩვენი ზოგიერთი პარტნიორი სულ უფრო მეტად ცდილობს გამოავლინოს ჩვენი უსაფრთხოების სისუსტეები, საფრთხეში აყენებს არა მხოლოდ ჩვენს გარე, არამედ შიდა უსაფრთხოებას და სტაბილურობას.

ამ ნაბიჯების საპასუხოდ, ჩვენ მოვუწოდებთ ჩვენს პარტნიორებს პატივი სცენ ჩვენს სახელმწიფოებრიობას და სუვერენიტეტს და გამოვხატავთ ჩვენს გადაწყვეტილებას გავაძლიეროთ ჩვენი სახელმწიფოებრიობა, სუვერენიტეტი, დემოკრატია, საგარეო და შიდა უსაფრთხოება.

მოვუწოდებთ საერთაშორისო საზოგადოებას გამოხატოს ურყევი მხარდაჭერა სომხეთის დამოუკიდებლობის, სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობისა და დემოკრატიის მიმართ. ჩვენ მივიღებთ ყველა ზომას ჩვენი დამოუკიდებლობის დასაცავად. ამ კუთხით აუცილებელია სომხეთის რესპუბლიკის გარე და შიდა უსაფრთხოების ინსტრუმენტების გარდაქმნა.

ჩვენ ასევე განვიხილავთ რომის სტატუტის რატიფიცირებას, როგორც კიდევ ერთ ღონისძიებას, რომელიც საშუალებას მისცემს სომხეთის რესპუბლიკას გამოიყენოს სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს შესაძლებლობები საგარეო უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად. ჩვენ მივიღეთ გადაწყვეტილება რომის სტატუტის რატიფიცირების შესახებ 2022 წლის დეკემბერში, როდესაც ყველასთვის ნათელი გახდა, რომ CSTO და სომხეთ-რუსეთის სტრატეგიული პარტნიორობის ინსტრუმენტები არ არის საკმარისი სომხეთის საგარეო უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

სომხეთი უნდა იყოს მშვიდობიანი, განვითარებული, ბედნიერი, თავისუფალი და დემოკრატიული სახელმწიფო. მაგრამ ამ გზაზე აუცილებელია კიდევ ერთხელ დავადასტუროთ ჩვენი ნება, ვიყოთ თავისუფალი და სუვერენული სახელმწიფო და ჩვენ ამ გზას ვადგავართ, პატივს ვცემთ ყველა ჩვენს პარტნიორს, მაგრამ ასევე ველით იგივე პატივისცემას ჩვენი ხალხის, ჩვენი სახელმწიფოს, ჩვენი სუვერენიტეტის, ჩვენი თავისუფლების მიმართ.

 ჩვენთან ბოლო წლებში და დღესაც მომხდარი მოვლენების ღრმა აზრი ასეთია: იქნება სომხეთი სუვერენული, თავისუფალი, დემოკრატიული სახელმწიფო თუ შეშინებული გარე რეგიონი? ეს არის არჩევანი, რომელიც თითქმის ღიად და გამჭვირვალედ არის წამოწეული სომხეთის შიდა პოლიტიკურ სფეროში. და ყველა მოქალაქემ უნდა გააკეთოს არჩევანი: ის არის დამოუკიდებლობის დაცვის მოძრაობის მონაწილე თუ გარე პროვინციის მხარდამჭერი.

სომხეთის რესპუბლიკის მოქალაქეს არ დაუკარგავს და არ დაკარგავს სიამაყეს და მონდომებას და სომხეთის რესპუბლიკის მოქალაქე გაიმარჯვებს ამ ბრძოლაში დამოუკიდებლობის, სუვერენიტეტის, დემოკრატიის, ბედნიერებისა და თავისუფლებისთვის“, - აცხადებს ფაშინიანი.