<strong>თითქმის 20 წლის წინ, 2005 წლის 8 ნოემბერს, გვიან საღამოს დამირეკა ჩემმა, აწგარდაცვლილმა ახლო მეგობარმა, ნანა ზარდიაშვილმა, რომელიც იმხანად, მაშინდელი „პირველი არხის“ გენერალური პროდიუსერი იყო და ასეთი რამ მითხრა: - ახლა, მთავრობიდან დაურეკეს ტელევიზიის დირექტორს და უთხრეს, - ხვალ არ აჩვენოთ „ჯარისკაცის მამა“, რადგან ფილმმა, &nbsp;შეიძლება, საბჭოთა კავშირისადმი ნოსტალგია &nbsp;გამოიწვიოსო.</strong>

რის წინააღმდეგ აღარ არიან დღეს ინტელექტუალები?&nbsp;

რუსეთის განქიქება დღეს ყველაზე უფრო პროზაული, საშური და აუცილებელი საქმეა. ცხადია, ჩვენთვის, ქართველებისთვის &nbsp;რუსეთი - ესაა ოკუპანტი, აგრესორი და სრულიად რეგრესული, ჩამორჩენილი ძალა.&nbsp;

თანამედროვე ფრანგულ ისტორიოგრაფიაში არსებობს „მეხსიერების ადგილების“ კონცეპტი, რომლითაც აღინიშნება, ამა თუ იმ წარსული მოვლენის აქტუალური - „ცოცხალი“ ხსოვნა. &nbsp;ამგვარ ცოცხალ მეხსიერებას განასხვავებენ ისტორიულ არქივში შემონახული ამა თუ იმ ფაქტისაგან, რომელიც, თავისთავად, „მკვდარია“, ხოლო მისი „აღდგენა“ ისტორიკოსის მუშაობას მოითხოვს. „ცოცხალ“ მეხსიერებას „მკვდარი“ ისტორია უპირისპირდება. &nbsp;კერძოდ, „მარსელიოზა“ - ესაა რევოლუციის ცოცხალი ხსოვნა, ხოლო ჰასტინგის ბრძოლა - ისტორიული ფაქტი, რომელიც ასახულია დოკუმენტებში.&nbsp;ანალოგიურად, 26 მაისი - ესაა ისტორიული ფაქტი, რომლიც „ეროვნულმა მოძრაობამ“ გამოიხმო ისტორიული არქივიდან, ხოლო, 1989 წლის 9 აპრილის ღამე - დღემდე ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია.&nbsp;თუმცა, იგივე 26 მაისი პირველი ემიგრაციისათვის სწორედ ცოცხალი მეხსიერების ნაწილი იყო. ცნობილია, რომ მაგალითისათვის, მიხაკო წერეთელი, ზურაბ ავალიშვილი და გრიგოლ რობაქიძე, სანამ ცოცხლები იყვნენ, 26 მაისს ერთად აღნიშნავდნენ.&nbsp;ცოცხალი მეხსიერება ზეპირად გადაიცემა. შეიძლება ისეც მოხდეს, რომ არცერთი მონაწილე, ამა თუ იმ მოვლენისა, ცოცხალი აღარ იყოს, მაგრამ ის მაინც რჩებოდეს აქტუალური მეხსიერების ნაწილად. მაგალითდ, 37 წლის მოვლენების უშუალო მონაწილეთაგან თითქმის აღარავინ დარჩა, მაგრამ, შთამომავლებისათვის ის ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია, რადგანაც მის შესახებ უშუალო მონაწილეები მოგვითხროდნენ.&nbsp;ესა თუ ის პიროვნება, თუ მოვლენა შეიძლება საუკუნეთა განმავლობაში დარჩეს ცოცხალი მეხსიერების ნაწილად, ხოლო გუშინდელი ფაქტი - ძალიან სწრაფად აღამოჩნდეს ისტორიის არქივში. კერძოდ, თელავსა და კახეთში მეფე ერეკლე ცოცხალი მეხსიერების ნაწილია - თელავში ადამიანს ის განცდაც კი გეუფლება, რომ პატარა კახი, სადღაც წავიდა და მალე მობრუნდება, - ხოლო, მაგალითისათვის, XX საუკუნის 60/80-იანი წლების დისიდენტური მოძრაობა დღეს უკვე „მკვდარ“ ისტორიულ არქივში შემონახული ფაქტია, რომელიც მომავალ ისტორიკოსებს ელის.&nbsp;და ბოლოს, არსებობს ისტორიული ფაქტები და ისტორიის დიადი ფაქტი, რომლებსაც დრო და ისტორია ვერაფერს უშვება და ისინი მუდამ რჩებიან ცოცხალი მეხსიერებისა და, ასე განსაჯეთ, ჩვენი ცხოვრების ძირეულ ფაქტებად. როდესაც ზიარების დროს მღვდელი წარმოთქვამს ჩვენი უფლის სიტყვებს - „ამას იქმოდეთ მოსახსენებლად ჩემდა“ - ეს არა მხოლოდ ცოცხალი მეხსიერების, არამედ, ჩვენი მარადიული ცხოვრების საფუძველია. ამიტომაც, ქრისტეს ეკლესია, ყველაფერთად ერთად - ესაა, როგორც მერაბ მამარდაშვილი ამბობდა, - „მეხსიერების დიადი მანქანა“.

დაახლოებით 1 წლის წინ სრულიად შემთხვევით გადავიკითხე ჰემიგუეის „The Sun Also Rises”, რომელიც თავდაპირველად 1926 წელს გამოქვეყნდა, ხოლო 1 წლის შემდეგ ლონდონში გამოსცეს ახალი სათაურით - „ფიესტა“. როგორც ხშირად ხდება ხოლმე, მეორე სათაური უფრო წარმატებული აღმოჩნდა.<br>თანამედროვე ადამიანისათვის ომი, წესისამებრ, სრულიად უსაზრისო და ბარაბაროსული (არაცივილიზებული) პერფორმანსია. ამ მხრივ, ომისადმი დამოკიდებულება ძალიან ჰგავს სიკვდილისადმი მიმართებას, რომელიც დღეს, საზოგადოდ, გაძევებულია დასავლური საჯარო სივრციდან. დალაი-ლამას დავესესხები, რომლის თანახმადაც, „თანამედროვე ადამიანი ისე ცხოვრობს, თითქოს სიკვდილი არ არსებობს, ხოლო ისე კვდება, თითქოს არც უცოცხლია.“ არადა, ომი ისევე გარდაუვალია, როგორც სიკვდილი. თუმცა, პოსტმოდერნული „ზმანების სამყარო“ ცდილობს ორივეს გაექცეს.<br>ჰემინგუეისთან ჯერ კიდევ არსებობს ამბივალნტური მიმართება ომისადმი, რაც „ფიესტაში“ არატრივიალურად გამოიხატა. პროტაგონისტმა და მთხრობელმა ომის ღვთაებას, ამავე რომანის სხვა პერსონაჟის სიტყვები რომ გავიმეორო, „ყველაზე ძვირფასი რამ შესწირა“. ეს ევფემიზმი იმას ნიშნავს, რომ მან საბედისწერო ჭრილობის გამო დაკარგა სქესობრივი პოტენცია. ცხადია, ეს მეტაფორა, ერთი მხრივ, მადამ სტაინის ცნობილ ფრაზას გვახსენებს „დაკარგული თაობის“ შესახებ, ხოლო, მეორე მხრივ, პარადოქსულად, დაუსრულებელი ეროტიკული ლტოლვისა და ობსესიის გამოხატულებაცაა. მაგრამ, განსხვავებით ჰემინგუეის მომდევნო რომანისაგან („მშვიდობით, იარაღო!“), „ფიესტაში“, საზოგადოდ, არ გვხვდება პაციფისტური პათოსი. სამაგიეროდ, არის ორი სიმბოლური ქრონოტოპოსი - პარიზული ბოჰემა და კორიდა.<br>პარიზული ბოჰემა და გაუთავებელი სმა სხვადასხვა კაფეებეში - ესაა, რაც ჰემინგუეის რემარკთან აახლოებს და, ამავე დროს, მკაფიოდ გახაზავს იმ განცდას, რასაც „ომი, როგორც დაკარგული დრო“ - შეიძლება ვუწოდოთ.<br>მაგრამ, სრულიად მოულოდნელად, ჩნდება ომის სიმბოლური სუბსტიტუტი _ კორიდა, როგორც განსაცდელის „ხელოვნური“ ქრონოტოპოსი, რასაც გოტფრიდ ბენი სხვა კონტექსტში „პროვოცირებულ ცხოვრებას“ უწოდებდა.<br>ფიესტა - ესაა დღესასწაული. ხოლო დღესასწაული, როგორც გვახსოვს, თავისი წარმოშობით რიტუალთან და კულტთან არის დაკავშირებული, რასაც შესანიშნავად გვიჩვენებს თავად ქართული სიტყვაც. დღესასწაული ამოღებულია ყოველდღიური საქმიანობისა და შრომის რიტმიდან - ესაა განსაკუთრებული, მოცალეობის ჟამი, რომლის შინაარსიც საზეიმო თავყანისცემაა.<br>როცა ზეიმი კარგავს თავის ონტოლოგიურ შინაარსს, რჩება ორი რამ - დროსტარება და პროვოცირებული განსაცდელი, როგორც ნამდვილი ცხოვრების ჩანაცვლება - შინაგანი სულიერი გამოცდილების კასტრაცია.<br>&nbsp;

როდესაც დღეს თვალს ვადევნებთ ისეთ ქვეყნებს, როგორებიც არიან- პოლონეთი და უნგრეთი და მათ წამყვან პოლიტიკოსებს - კაჩინსკის, დუდას, ორბანს თუ ლასლო კევერს, გეუფლება განცდა, რომ ჩვენც შეგვეძლო ასე მოქცევა, რომ არა...

შეიძლება თუ არა, რომ ისტორია და გეოგრაფია ერთმანეთს ეწინააღმდეგებოდეს? მაგალითად, შეიძლება თუ არა, წარმოვიდგინოთ ქვეყანა, რომლის ისტორია ეწინააღმდგება მის გეოგრაფიას?

მართლაც, რატომ არ გამოდის არაფერი? ამხელა ფული იხარჯება, ასე თუ ისე, გარკვეული რესურსიც &nbsp;ამოქმედებული და ჩართულია - მათ შორის, ყველაზე უფრო პერსპექტიული და მომხიბვლელი &nbsp;- ახალგაზრდები....&nbsp;

ამ ერთი თვის წინ ამერიკელი მეგობარი ჩამომივიდა. მერიკელი ამერიკელი, უნივერსიტეტის პროფესორი. უკვე 20 წელზე მეტია, რაც ვმეგობრობთ. ცხადია, ვისაუბრეთ აშშ-ში შექმნილ ვითარებაზეც...&nbsp;